Con số bốn trong thành ngữ, tục ngữ, ca dao nhìn từ góc độ ngôn ngữ - văn hóa
CON SỐ BỐN TRONG THÀNH NGỮ, TỤC NGỮ, CA DAO NHÌN TỪ GÓC ĐỘ NGÔN NGỮ - VĂN HÓA
The number four in Vietnamese idioms, proverbs and folk verses from the linguistic-cultural view
TS. Trần Thị Lam Thủy, Ths. Trần Thị Nhật
TÓM TẮT
Trong các thể loại thành ngữ, tục ngữ và ca dao, chúng tôi nhận thấy bên cạnh nghĩa thực, con số bốn còn được sử dụng với những nghĩa biểu trưng như:
- Biểu trưng cho những sự vật, hiện tượng tồn tại mang tính quy luật.
- Biểu trưng cho sự khái quát gắn với thời gian, không gian rộng lớn, mang tính toàn thể.
- Biểu trưng cho những sự vật cân đối, hài hòa, đẹp đẽ.
Đây là một biểu hiện đặc sắc của ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam.
Từ khóa: con số bốn, biếu trưng của số bốn.
ABSTRACT
The number four in Vietnamese idioms, proverbs and folk verses, besides its denotation, is also used as ihe symbol for:
- Objects and phenomena existing according to natural law - The generalization of large-scale time and space as a whole - Well-proportioned, balancing and beautiful objects.
This fact proves the richness of the Vietnamese language and culture.
Keywords: number four, symbolization.
- Đặt vấn đề
Ngôn ngữ là phương tiện hành chức mang tính xã hội, là thành tố của văn hóa. Chính trong ngôn ngữ, đặc điểm của nền văn hóa dân tộc được lưu giữ rõ ràng nhất.
Ngôn ngữ vừa là điều kiện tồn tại vừa là sản phẩm văn hóa của nhân loại. Bởi vậy, trong mọi nghiên cứu về ngôn ngữ nhất thiết cũng phải coi chính văn hóa là đối tượng của mình” (Vinocua, 1960 - dẫn theo PMC [2]). Xuất phát từ định hướng đó, khi tìm hiểu về con số, chúng tôi đặc biệt chú ý đến đặc điểm văn hóa của nó.
Xét đến những đặc trưng văn hóa trong ngôn ngữ, có thể thấy, yếu tố văn hóa được thể hiện rõ nét nhất, kết đọng nhất chính là ngôn ngữ dưới dạng khuôn mầu kiểu như thành ngữ, tục ngữ, các hình ảnh và sự so sánh của mỗi dân tộc. Bởi vậy, khi chọn tìm hiểu về văn hóa dân tộc qua ngôn ngữ, những đối tượng đầu tiên mà chúng ta tìm đến là các thể loại thành ngữ, tục ngữ, ca dao. Điều này đã có cơ sở lí luận và khoa học.
DANH MỤC
